Sơn không chỉ là lớp phủ thẩm mỹ, mà còn là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí và sức khỏe của người sử dụng. Trong khi các dòng sơn truyền thống vẫn chiếm phần lớn thị phần, thì sơn xanh – đặc biệt là các dòng không VOC, hữu cơ, thân thiện với môi trường – đang ngày càng được ưa chuộng. Vậy đâu là khác biệt thực sự giữa hai dòng sơn này? Hãy cùng Minano phân tích chi tiết thành phần hóa học để làm rõ bản chất và lợi ích vượt trội của sơn xanh.
Tổng quan về sơn truyền thống và sơn xanh
Sơn truyền thống là các loại sơn sử dụng dung môi gốc dầu (solvent-based) hoặc một phần dung môi hóa học trong quá trình sản xuất. Chúng có ưu điểm về độ phủ, độ bám dính nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe và môi trường.
Sơn xanh là thuật ngữ dùng để chỉ các dòng sơn thân thiện với môi trường, có hàm lượng VOC cực thấp hoặc không chứa VOC, không chứa kim loại nặng và được sản xuất theo quy trình kiểm soát phát thải. Đây là dòng sản phẩm hướng đến công trình xanh, không gian sống an toàn và bền vững.
Thành phần hóa học cơ bản trong một loại sơn
Bất kể là sơn truyền thống hay sơn xanh, một sản phẩm sơn thường gồm 4 thành phần chính:
- Chất tạo màng (resin/binder): giúp kết dính các thành phần lại với nhau và bám dính lên bề mặt.
- Dung môi (solvent): làm loãng sơn, giúp điều chỉnh độ nhớt và hỗ trợ quá trình thi công.
- Bột màu (pigment): tạo màu sắc, độ che phủ và tính thẩm mỹ cho bề mặt.
- Phụ gia (additives): tăng cường các tính năng như chống nấm mốc, chống tia UV, chống thấm…
Sự khác biệt lớn nhất nằm ở chất dung môi và loại phụ gia được sử dụng.
VOC – Hợp chất dễ bay hơi và mối nguy trong sơn truyền thống
VOC (Volatile Organic Compounds) là hợp chất hữu cơ bay hơi, thường xuất hiện trong dung môi gốc dầu, chất tạo màng và phụ gia công nghiệp. Đây là thành phần phổ biến trong sơn truyền thống, mang lại khả năng khô nhanh, bám dính tốt – nhưng lại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Tác hại của VOC:
- Gây đau đầu, chóng mặt, buồn nôn khi hít phải
- Kích ứng mắt, mũi, họng
- Làm trầm trọng bệnh hen suyễn, viêm phế quản
- Một số VOC như formaldehyde, benzene… bị xếp vào nhóm chất gây ung thư nhóm 1 (IARC)
- VOC tồn tại trong không khí lâu dài, gây ô nhiễm không khí trong nhà
Theo quy định của nhiều tổ chức quốc tế, mức VOC tối đa cho sơn nội thất không nên vượt quá 5g/l. Tuy nhiên, nhiều dòng sơn giá rẻ, kém chất lượng tại thị trường Việt Nam vẫn có hàm lượng VOC cao hơn nhiều lần mức an toàn.
Sơn xanh: Thành phần sạch, công nghệ gốc nước
Điểm khác biệt cốt lõi:
- Sơn xanh sử dụng dung môi là nước, thay vì dung môi hữu cơ độc hại.
- Chất tạo màng thường là nhựa acrylic gốc nước, không độc hại, dễ phân hủy sinh học.
- Không sử dụng chất bảo quản, chất tạo bọt có chứa kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadmium.
Ngoài ra, sơn xanh còn tích hợp:
- Phụ gia kháng khuẩn tự nhiên, như nano bạc, enzyme thực vật
- Tinh dầu tự nhiên thay thế mùi hóa học, giúp khử mùi hiệu quả
- Chất ổn định pH sinh học, giảm kích ứng da và đường hô hấp
Kết quả là: sơn xanh không mùi, không độc hại, thi công an toàn và nhanh chóng đưa vào sử dụng mà không cần chờ khô bay mùi.
So sánh thành phần hóa học của sơn xanh và sơn truyền thống: Điều gì tạo nên sự khác biệt?
So sánh thành phần cụ thể giữa sơn xanh và sơn truyền thống
Thành phần | Sơn truyền thống | Sơn xanh Minano Green Label |
Dung môi | Gốc dầu, chứa VOC | Gốc nước, không chứa VOC |
Chất tạo màng | Nhựa alkyd, polyurethane | Nhựa acrylic gốc nước |
Kim loại nặng | Có thể chứa chì, thủy ngân, crom | Không chứa kim loại nặng |
Phụ gia | Có thể chứa formaldehyde, MEK | Sử dụng phụ gia sinh học, an toàn |
Mùi | Hắc, khó chịu | Không mùi hoặc mùi nhẹ dễ chịu |
An toàn sức khỏe | Không an toàn với trẻ nhỏ, người bệnh | Phù hợp cho mọi đối tượng sử dụng |
Ảnh hưởng môi trường | Gây ô nhiễm không khí, khó phân hủy | Thân thiện môi trường, giảm phát thải |
Tại sao người tiêu dùng nên chuyển sang sơn xanh?
Ngoài yếu tố an toàn, lựa chọn sơn xanh còn mang lại các lợi ích thiết thực như:
- Giảm chi phí y tế lâu dài: nhờ không gây bệnh hô hấp, dị ứng, viêm da
- Gia tăng giá trị bất động sản: công trình sử dụng vật liệu xanh dễ bán lại với giá cao hơn
- Đạt tiêu chuẩn công trình xanh (LEED, LOTUS, Green Mark…)
- Dễ thi công, ít mùi, không cần rời khỏi nhà khi sơn sửa
- Bền màu, chống nấm mốc tự nhiên mà không cần phụ gia hóa học
Minano – Tiên phong phát triển sơn xanh không VOC tại Việt Nam
Minano Group tự hào là một trong những thương hiệu sơn Việt Nam đầu tiên đạt chứng nhận Green Label Singapore cho dòng sản phẩm Minano Green Label (Titan và Clean Gloss) – một bước tiến quan trọng khẳng định hướng phát triển bền vững và thân thiện với môi trường.
Đặc điểm nổi bật của dòng Minano Green Label:
- Không VOC, không kim loại nặng, không mùi độc hại
- Khả năng kháng khuẩn, kháng nấm mốc tự nhiên
- Dễ thi công, bám dính tốt, bền màu lên đến 7 năm
- Phù hợp với khí hậu nhiệt đới gió mùa tại Việt Nam
Kết luận: Khác biệt trong thành phần – Khác biệt trong giá trị sống
Sự khác biệt giữa sơn xanh và sơn truyền thống không chỉ nằm ở công thức hóa học, mà là sự khác biệt về tư duy sống: một bên là lớp sơn thẩm mỹ đơn thuần, một bên là lựa chọn vì sức khỏe, môi trường và giá trị bền vững. Trong thời đại con người ngày càng chú trọng đến không gian sống an toàn, trong lành, sơn xanh trở thành bước chuyển mình tất yếu – không chỉ để bảo vệ chính mình, mà còn là trách nhiệm với cộng đồng. Chọn sơn xanh là chọn sự an tâm dài lâu – và Minano sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên hành trình ấy.